เครือข่ายเว็บไซต์ที่น่าสนใจที่ถาม-ตอบปัญหาเกี่ยวกับสมุนไพรไทย

ขอขอบคุณข้อมูลจากมหาวิทยาลัยมหิดลhttp://www.medplant.mahidol.ac.th/user/qa.asp

คำถาม : สมุนไพรรักษาโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง

คำตอบ : สมุนไพรที่มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด และมีรายงานการทดลองใช้กับผู้ป่วยเบาหวาน มีอยู่หลายชนิดเช่น มะระขี้นก ว่านหางจระเข้ ลูกซัด อบเชย โสม อินทนิลน้ำ เป็นต้น โดยพบว่าผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับผงแห้งจากผลมะระ ขนาด 5 ก. จำนวน 3 ครั้ง/วัน เป็นเวลา 21 วัน ระดับน้ำตาลจะลดลง 25% จากค่าเริ่มต้น แต่ยังให้ผลที่ไม่ชัดเจน ในขณะที่สารสกัดน้ำจะให้ผลที่ดีกว่า สารสกัดน้ำต้มจากผลเมื่อรับประทานขนาด 500 มก./คน มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในผู้ป่วยได้ และการศึกษาย้อนหลังการใช้มะระขี้นกในผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ โดยมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงน้อยถึงปานกลาง ซึ่งได้รับมะระขี้นกขนาด 800 - 1,600 มก./วัน ร่วมกับยาเบา- หวาน พบว่าระดับน้ำตาลในเลือดลดลง และมีผลข้างเคียงเล็ดน้อยคือ ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
               สมุนไพรที่มีรายงานวิจัยว่าสามารถลดความดันโลหิตในทางคลินิกได้ผล ได้แก่ กระเจี๊ยบแดง กระเทียม ทับทิม งา ฝรั่ง ดอกคำฝอย และขึ้นฉ่าย จากการศึกษาในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงขั้นที่ 1 (ค่าความดัน 140 - 159/90 - 99 มม.ปรอท) ถึงขั้นที่ 2 (ค่าความดัน 160 - 179/100 - 109 มม.ปรอท) อายุ 30 - 80 ปี ที่ไม่ได้รับการรักษาด้วยยาแผนปัจจุบันก่อนเข้าร่วมการทดลองอย่างน้อย 1 เดือน เมื่อให้ดื่มชาจากผงดอกกระเจี๊ยบแดง 10 ก. ชงในน้ำเดือด 500 มล. และแช่ไว้นาน 10 นาที ดื่มวันละ 1 ครั้ง ช่วงก่อนรับประทานอาหารเช้าทุกวัน เมื่อสิ้นสุดการทดลอง 4 สัปดาห์ พบว่าผู้ป่วยมีค่าความดันโลหิตลดลง และมีผลเทียบเท่ากับผู้ที่ได้รับการรักษาด้วยยาแผนปัจจุบัน และการทดลองให้ผู้ป่วยรับประทานกระเจี๊ยบแดงในรูปของสารสกัด anthocyanin จากส่วนของกลีบเลี้ยงขนาด 250 มก./วัน ก็พบว่าสามารถลดความดันโลหิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงได้
               

คำถาม : มะเร็งเต้านมกับการใช้ยาว่านชักมดลูก111ตราหมอเส็ง

คำตอบ : ยังไม่มีรายงานการวิจัยว่าว่านชักมดลูกช่วยกระตุ้นหรือยับยั้งเซลล์มะเร็งเต้านมหรือมะเร็งมดลูกในคน พบแต่รายงานว่าสาร Xanthorrhizol ที่สกัดได้จากว่านชักมดลูกสามารถยับยั้งเซลล์มะเร็งเต้านมในหลอดทดลองได้ (พบ 1 ฉบับ) แต่อย่างไรก็ตามเนื่องจากว่านชักมดลูกมีฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเพศหญิง เมื่อได้รับฮอร์โมนมากเกินไปอาจจะมีผลไปกระตุ้นให้เซลล์มะเร็งหรือเนื้องอกให้โตขึ้นได้ ข้อควรระวังเมื่อรับประทานว่านชักมดลูกติดต่อกันเป็นเวลานานหรือรับประทานเกินขนาด อาจทำให้เกิดอาการปวดท้อง และไม่ควรใช้ในผู้ป่วยที่มีปัญหาท่อน้ำดีอุดตัน เนื่องจากว่านชักมดลูกมีฤทธิ์กระตุ้นทางเดินน้ำดีได้

คำถาม : สมุนไพรไทยที่ใช้รักษาเยื่อบุช่องปากอักเสบ

• ต้องการข้อมูลเกี่ยวกับสมุนไพรไทยที่สามารถนำไปใช้รักษาภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบในผู้ป่วยมะเร็งช่องปากที่ได้รับการฉายแสง
• จากคุณ : pimolala
• Date : 14/1/2554 15:47:00

คำตอบ : มีการศึกษาประสิทธิผลของกลีเซอรีนพญายอในการป้องกันและบรรเทาอาการเยื่อบุช่องปากอักเสบ ในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัด ซึ่งได้รับการรักษาแบบผู้ป่วยนอก ในคลินิกเคมีบำบัด ที่ดูแลผู้ป่วยระยะสั้น 2 แห่ง ของหน่วยผู้ป่วยนอกอายุรกรรม โรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง กรุงเทพมหานคร ระหว่างเดือน พฤษภาคม ถึง สิงหาคม พ.ศ. 2548 กลุ่ม ตัวอย่างได้มาจากการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนดจำนวน 65 ราย โดยผู้ป่วยแต่ละรายจะเป็นกลุ่มควบคุมในตนเอง จัดให้ผู้ป่วยเข้าระยะทดลอง หรือระยะควบคุมก่อนโดยการสุ่มให้มีจำนวนเท่าๆกัน เมื่อได้รับเคมีบำบัดชุดต่อไปจัดให้อยู่ในระยะควบคุมหรือทดลองสลับกับชุดแรก ระยะทดลองใช้ กลีเซอรีนพญายอ และระยะควบคุมใช้สิ่งทดลองปลอมเป็นกลีเซอรีนบอแรกซ์ หยดน้ำยาในช่องปาก หรือ บริเวณที่เกิดอาการเยื่อบุช่องปากอักเสบครั้งละ 2 หยด วันละ 5 ครั้ง เริ่มต้นภายหลังจากที่ผู้ป่วยได้รับเคมี บำบัดครบแล้ว 24 ชั่วโมง ผู้ป่วยบันทึกภาวะเยื่อบุช่องปากด้วยตนเองทุกวัน โดยใช้แบบบันทึกรายการ ของอาการในช่องปากที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น จำแนกระดับเยื่อบุช่องปากอักเสบตามเกณฑ์ขององค์การอนามัย โลก ผลการวิจัยพบว่า ผู้ป่วยมะเร็งที่ใช้กลีเซอรีนพญายอหยดในช่องปากภายหลังจากได้รับยาเคมีบำบัด มีอุบัติการณ์ (7.69%) จำนวนวันที่เป็น (2.40±0.55) และคะแนนความรุนแรงของอาการเยื่อบุช่องปาก อักเสบ(1.00±0) น้อยกว่าระยะควบคุม(90.77%, 5.80±1.09, 1.29±0.47 ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) รวมทั้งเริ่มเกิดอาการเยื่อบุช่องปากอักเสบช้ากว่าในระยะควบคุม (8.37±2.10 และ 3.12±0.49) อย่าง มีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) ผู้ป่วยที่ใช้กลีเซอรีนพญายอส่วนใหญ่มีความพึงพอใจในการใช้มาก กลีเซอรีนพญายอเป็นสมุนไพรไทยที่มีราคาไม่แพง และไม่พบผลข้างเคียงใดๆ
               นอกจากนี้พบว่าเจลใบบัวบกมีฤทธิ์ช่วยในการยึดติดของเยื่อบุเมือกในช่องปากโดยเมื่อทดลองนำเจลบักบกมาเปรียบเทียบกับยาหลอกในกลุ่มอาสาสมัคร 100 คน โดยให้อาสาสมัครทายา 3 ครั้ง คือ หลังอาหารเช้า เย็น ก่อนนอน แล้ววัดขนาดของแผลเป็นมิลลิเมตร ในความแรง 0.5, 1 และ 2% ซึ่งผลการทดลองพบว่าเจลบัวบกทำให้ขนาดของแผลลดลงอย่างเห็นได้ชัด โดยยิ่งมีสารสกัดของใบบัวบกมากขึ้น ก็จะทำให้แผลหายได้เร็วขึ้น ทำให้อาการปวดแผลหายเร็วขึ้น

คำถาม : ชลอการหงอกก่อนวัยได้อย่างไร

คำตอบ : การรับประทานอาหารซึ่งมีวิตามินและเกลือแร่ที่มีประโยชน์ต่อเส้นผมและหนังศีรษะ จะช่วยชะลอการหงอกของผมได้ เช่น
               -ทองแดง พบมากในถั่วฝักยาว ถั่วแขก ถั่วลันเตา เมล็ดทานตะวัน ลูกเกด ลูกพลับ กล้วยตาก แครอท หัวไชเท้า เผือก มัน ผลไม้สดทุกชนิด
-ไอโอดีน พบมากในอาหารทะเลทุกชนิด และอาหารที่ปรุงด้วยเกลือไอโอดีน
-เหล็ก มีมากในปลา ลูกเกด ผักใบเขียว เช่น คะน้า ตำลึง กวางตุ้ง ผักบุ้ง ผักพื้นบ้าน เช่น มะเขือพวง ใบชะพลู ผักโขมหนาม และผักกูด
-กรดโฟลิก พบมากในถั่วต่างๆ เช่น ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วแดง ถั่วดำ ผักใบเขียวเข้ม เช่น คะน้า ตำลึง ผักบุ้ง กวางตุ้ง แครอท ฟักทอง ไข่แดง และตับ
-กรดแพนโทเทนิก หรือวิตามินบี 5 พบมากในข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ข้าวโพด แอ๊ปเปิ้ล
-พาบา อยู่ในกลุ่มวิตามินบีรวม ซึ่งเป็นวิตามินเทียมที่ละลายในน้ำ พบมากในจมูกข้าวสาลี ข้าวกล้อง โยเกิร์ต และผักใบเขียว
-ไบโอติน เป็นหนึ่งในกลุ่มวิตามินบีคอมเพล็กซ์ พบมากในอาหารจำพวกถั่วเหลือง และซีเรียล
               สำหรับสมุนไพรช่วยชะลอผมหงอกที่มีการใช้ภายนอก เช่น น้ำคั้นใบย่านาง วุ้นว่านหางจระเข้ น้ำคั้นบัวบก และกะเม็ง เป็นต้น

คำถาม : สมุนไพรลดน้ำตาลในเลือด

• ขอทราบข้อมูลการลดน้ำตาลในเลือดของสิงหโมราและฮว่านง็อก และมีสมุนไพรใดที่มีข้อมูลสนับสนุนเรื่องการลดน้ำตาลในผู้ป่วยเบาหวานบ้างค่ะ ขอบคุณคะ

คำตอบ : ยังไม่รายงานว่าต้นสิงหโมราและฮว่านง๊อกมีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดทั้งทางคลินิกและในสัตว์ทดลอง ส่วนสมุนไพรที่มีรายงานว่าสามารถลดน้ำตาลในผู้ป่วยเบาหวานได้และมีการทดสอบทางคลินิกว่าได้ผลดี เช่น มะระขี้นก ว่านหางจระเข้ กระเทียมและอบเชย เป็นต้น

มะรุม

• มะรุมพืชสมุนไพรใช้หมักทำน้ำเอนไซน์มะรุมได้หรือไม่ มีสรรพคุณหรือโทษอย่างไร

คำตอบ : ทางสำนักงานยังไม่มีรายงานการวิจัยว่าน้ำหมักเอนไซม์มะรุมมีสรรพคุณหรือโทษอย่างไรค่ะ โดยปกติแล้วพืชที่นิยมนำไปทำน้ำหมักเอนไซม์มักเป็นผลไม้หรือพืชที่มีน้ำตาลสูง แต่ผลมะรุมนั้นประกอบด้วยไฟเบอร์อยู่เป็นจำนวนมาก จึงไม่ทราบว่าสามารถนำไปหมักทำน้ำเอนไซม์แล้วจะได้ผลดีหรือไม่

คำถาม : ข้อมูลการใช้สมุนไพร 6 ชนิด ในผู้หญิงหลังคลอด

• เนื่องจากตอนนี้ที่โรงพยาบาลได้มีโครงการดูแลผู้ป่วยหลังคลอดและมีการต้มนำสมุนไพรให้ผู้ป่วยดื่มเพื่อกระตุ้นน้ำนม ประกอบด้วย ฝางแดง ย่านางแดง ว่านชักมดลูก กำลังเสือโคร่ง นมราชสีห์ ข้าวเย็นเหนือ สูติแพทย์อยากทราบข้อมูลการใช้และความปลอดภัยของสมุนไพรดังกล่าว ขอความกรุณาขอข้อมูลจากอาจารย์ด้วยค่ะ

คำตอบ : จากการสืบค้นข้อมูลที่ที่สำนักงานมี ไม่พบฤทธิ์ในการกระตุ้นน้ำนมของสมุนไพรทั้ง 6 ชนิด ค่ะ ส่วนรายงานความเป็นพิษมีดังต่อไปนี้

ฝางแดง (Caesalpinia sappan )
- การศึกษาความเป็นพิษของฝางแดงพบว่า การฉีดสารสกัดจากลำต้นด้วย 50% ethanol เข้าทางช่องท้องหนูถีบจักร ขนาดที่ทำให้หนูตาย 50% คือ 750 มก./กก.

ย่านางแดง หรือ หญ้านางแดง (Bauhinia strychnifolia  Craib)
- ยังไม่มีรายงานความเป็นพิษ

ว่านชักมดลูก (Curcuma xanthorrhiza  Roxb.)
- การศึกษาความเป็นพิษของว่านชักมดลูกพบว่า การฉีดสารสกัดเหง้าพืชด้วย ethyl acetate เข้าทางช่องท้องและการป้อนให้หนูถีบจักร ขนาดที่ทำให้หนูตาย 50% คือ 5.2 และ 12 ก./กก. ตามลำดับ ส่วนสารสกัดเหง้าพืชด้วย ethanol:น้ำ (1:1) เมื่อฉีดเข้าช่องท้องหนูถีบจักรขนาดที่ทำให้หนูตาย 50% คือ 250 มก./กก.

กำลังเสือโคร่งมี 2 ชนิด คือ
1. กำลังเสือโคร่ง (Ziziphus attopensis  Pierre) วงศ์ RHAMNACEAE
2. กำลังเสือโคร่ง (Betula alnoides  Buch-Ham.) วงศ์ CUPULIFERAE
ซึ่งทั้ง 2 ชนิด ยังไม่มีรายงานความเป็นพิษ

นมราชสีห์ (Euphorbia hirta  L.)
- การศึกษาความเป็นพิษของนมราชสีห์พบว่าสารสกัดน้ำจากส่วนเหนือดิน เมื่อฉีดเข้าหลอดเลือดดำของหนูถีบจักร ขนาดที่ทำให้หนูตาย 50% คือ 7.4 มล./กก.

ข้าวเย็นเหนือ (Smilax corbularia  Kunth)
- ยังไม่มีรายงานความเป็นพิษ